Split payment - jakie zmiany przyniesie?

Projekt ustawy dotyczącej split payment, czyli mechanizmu podwójnej płatności, został przyjęty przez rząd. Jeśli zmiany zostaną przegłosowane przez posłów, to najprawdopodobniej zaczną one obowiązywać już w 2018 roku. Na co muszą przygotować się przedsiębiorcy i od kiedy split payment zacznie obowiązywać?

Projekt ustawy zakłada, że zapłata za towar będzie dzielona na wartość netto i podatek VAT oraz wpłacana na osobne konta bankowe dostawców. Przedsiębiorcy będą mogli korzystać bez ograniczeń ze środków zgromadzonych na rachunku netto. Natomiast dostęp do środków zgromadzonych na koncie VAT będzie ograniczony do dokonywania płatności na inne konto VAT, płatności VAT na rzecz własnego dostawcy oraz regulowania zobowiązań podatkowych VAT do urzędu skarbowego.

Wprowadzenie zmian argumentowane jest koniecznością rozwiązania problemu zwiększającej się luki podatkowej. VAT uznawany jest przez ustawodawców za najważniejsze źródło dochodów budżetu państwa. Było to przyczyną rozpoczęcia prac nad projektem zmian. Luka w podatku VAT wynosi obecnie około 10 mld euro (wg wyliczeń przygotowanych na zlecenie Komisji Europejskiej). Więcej niż połowę tej sumy stanowią kwoty wynikające z uchylania się przedsiębiorstw od opodatkowania i działalności szarej strefy.

Szacuje się, że dzięki zmianom do 2028 roku budżet państwa zostanie zasilony o 82 mld złotych z tytułu wpływów z podatku VAT. Split payment funkcjonuje już na terenie krajów takich jak np. Włochy, Czechy i Turcja.

Mechanizm podwójnej płatności ma przynosić korzyści dla przedsiębiorców. Firma, która zapłaci za towar korzystając z mechanizmu split payment nie będzie z założenia podlegała sankcji VAT-owskiej. Nie będą jej również dotyczyły odsetki za zwłokę. Dodatkowo, nie będzie mogła być pociągnięta do solidarnej odpowiedzialności podatkowej z dostawcą towarów. Zachętą dla przedsiębiorców ma być również możliwość obniżenia kwoty zobowiązania podatkowego, jeśli jego zapłata nastąpi z w całości z rachunku VAT w terminie wcześniejszym niż ustawowo określony.

Wątpliwości budzi fakt, że środki zgromadzone na rachunku VAT nie będą mogły być swobodnie wykorzystywane. Może to mieć negatywny wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw. Dotychczas dysponowali oni całą kwotą, jaką otrzymywali od dostawców, aż do momentu, w którym kwota VAT musiała być przekazana do organów podatkowych.

Przedsiębiorcy będą mieli dowolność w wyborze sposobu, w jaki będą płacić za towary. Jednak to, w jaki sposób będą do nich trafiały należności będzie poza ich kontrolą. To nabywca będzie decydował o tym, czy płatność zostanie podzielona. Tym samym uzależni od swojej decyzji wpływy finansowe przedsiębiorstw. 

To kolejna ustawa, która wpłynie na organizację pracy wielu przedsiębiorstw. Firmy będą musiały przygotować się na wprowadzenie zmian w zakresie wykorzystywanych rozwiązań informatycznych. Po to, aby możliwiały one obsługę nowego modelu płatności. Zmiany będą dotyczyły obszaru finansów i księgowości (w tym: rozrachunków, poleceń przelewów). Warto sprawdzić, czy dostawca rozwiązań IT, z którym współpracujemy przewiduje wprowadzenie odpowiednich modyfikacji.