Jak wykorzystać potencjał robotyzacji i automatyzacji w firmie produkcyjnej? Część 1: Wybór procesów, które warto zautomatyzować.

Wykorzystywanie robotów w procesie jakim jest zarządzanie produkcją i automatyzacja coraz to większej liczby działań to już nie futurystyczna wizja, lecz fakt. Koncepcje, wchodzące w ramy czwartej rewolucji przemysłowej, są coraz częściej wykorzystywane w praktyce. Inwestycja w zaawansowane maszyny i wdrożenie systemu informatycznego to jednak za mało, aby w pełni wykorzystać potencjał płynący z dynamicznie rozwijających się koncepcji. Ile warto zainwestować w robotyzację? Jak automatyzacja może wpłynąć na rzeczywiste wyniki firmy? Wątpliwości jest wiele, więc przygotowaliśmy cykl, w którym odpowiemy na najczęściej pojawiające się pytania, związane z Industry 4.0 i wdrożeniem rozwiązań z zakresu tej koncepcji. W pierwszej części omówimy kwestię wyboru odpowiednich procesów.

Na dzień dzisiejszy prawie wszędzie. Na przykład w procesie obróbki metali począwszy od cięcia, gięcia, spawania poprzez transport detali między stanowiskami. W magazynie, poprzez urządzenia automatyczne transportujące towar i kompletujące zlecenia oraz poprzez wdrożenie inteligentnych systemów WMS i ERP, które zarządzają pracą magazynu. W działach zajmujących się konfekcją na dużą skalę, również możliwe jest wykorzystanie automatyki, która pozwala na wysoką personalizację kompletacji, łącznie z kontrolą jakości opartą o system kamer i pomiarów. I wiele innych obszarów i procesów, których nie sposób wymienić.

Podchodząc do tematu robotyzacji, warto przeanalizować gdzie i jak proces po wprowadzonych zmianach będzie się upraszczał, a gdzie komplikował. Analizując to, jak praca będzie wyglądała po wdrożeniu robotów czy zastosowaniu rozwiązań z zakresu automatyzacji, warto spojrzeć nie tylko na jej koszty przed i po, ale przede wszystkim na to, w jaki sposób zwiększy się całościowa wydajność procesu jakim jest zarządzanie produkcją. Jeśli dotychczas konkretna czynność zajmowała jednej osobie 8 godzin dziennie, a po zmianach jej wykonanie zostanie na tyle zautomatyzowane, że wystarczy jej pół godzinna koordynacja, to czy zaoszczędziliśmy etat? Teoretycznie tak. W praktyce jednak, jeśli odpowiednio przeanalizujemy kompetencje konkretnego pracownika, to możemy zyskać dodatkowy etat – osoba zaangażowana dotychczas w powtarzalne czynności, może skupić się na bardziej wymagających zadaniach, wnosząc wartość dodaną do firmy.

Często decyzja o zmianach lub ich braku wynika nie tylko z bezpośredniej kalkulacji bilansu zysków i strat, ale i ze specyfiki danej firmy i charakteru jej procesu wytwórczego. Uniwersalnym przykładem może być tutaj cięcie blachy. W wielu przedsiębiorstwach nadal pracują prasy i wykrojniki, a obok nich szybkie i wydajne lasery do cięcia blachy. W przypadku produkcji wielkoseryjnej, dalej zdarza się, że stara wysłużona prasa będzie najszybszym i najtańszym rozwiązaniem, dlatego niezmiennie jest wykorzystywana. Laser daje większe możliwości adaptowania się do potrzeb rynku i szybsze wprowadzenie nowego produktu, czy też produkcję na zamówienie, dlatego w przypadku dynamicznie zmieniającej się wymagań klientów, okaże się skuteczniejszym rozwiązaniem. Inwestycja w laser w takim wypadku zwróci się szybko, ponieważ uwolni zablokowany dotychczas ograniczeniami potencjał firmy. Jak pokazuje przykład cięcia blachy, czasem rację bytu ma wykorzystanie tradycyjnych rozwiązań, w innym wypadku wdrożenie nowoczesnych rozwiązań, a niekiedy najlepszy efekt da połączenie nowoczesności z tradycją.

W rozważaniach na temat wdrożenia rozwiązań z zakresu automatyzacji i robotyzacji produkcji nie ma uniwersalnych odpowiedzi. Punktem wyjścia niemal zawsze jest stwierdzenie, że każda firma jest inna, więc i jej procesy będą w pewnym zakresie unikalne. Dopiero analiza tego, jak specyfika danej organizacji wpływa na wydajność jej procesów pozwala stwierdzić, w których obszarach możliwe jest zwiększenie wydajności.

Decyzja na temat tego, który proces warto zautomatyzować lub jakie czynności powinny przejąć roboty musi być poparta celem biznesowym i wizją stanu docelowego. Wdrożenia z zakresu automatyzacji czy robotyzacji w obszarze zarządzanie produkcją powinny mieć charakter decyzji strategicznych ze względu na zmiany, do jakich mogą się przyczynić, ale i na koszty z jakimi się wiążą.