Niedobór pracowników w branży produkcyjnej. Skąd się bierze i jak sobie z nim poradzić?

Niedobór pracowników staje się jednym z największych wyzwań wśród firm z branży produkcyjnej. Aż 74% przedsiębiorstw z sektora przemysłu i surowców zmaga się z problemem, jakim jest obsadzenie stanowisk pracy specjalistami, którzy mają odpowiednie umiejętności. Brak odpowiednich pracowników w branży wpływa negatywnie na efektywność, konkurencyjność, a nawet rozwój firm. Jakie są powody niedoborów specjalistów? W jaki sposób radzić sobie z tym problemem? W dalszej części artykułu przyjrzę się czynnikom, które na to wpływają, a także opiszę metody, które mogą pomóc w znalezieniu odpowiednich kandydatów do pracy. 

Wiele osób doszukuje się przyczyn niedoboru pracowników produkcji w pandemii koronawirusa. Istotnie wpłynęła ona na zachwianie całej branży, jednak już w 2018 roku badania sugerowały, że do 2030 roku, prawie 8 milionów stanowisk może zostać nieobsadzonych. Większość problemów, które od lat charakteryzowały sektor produkcji, nakłada się na siebie, w wyniku czego pracodawcy mają trudności ze znalezieniem odpowiednich pracowników. 

Do wyzwań branży należy przede wszystkim niestabilność łańcuchów dostaw i produkcji. W przypadku długotrwałych braków materiałów i surowców należy dostosować ilość wytwarzanych produktów do możliwości firmy, a to może wiązać się z ograniczaniem liczby pracowników zatrudnionych w organizacjach. 

Wzrost cen energii i gazu, wojna w Ukrainie, czy nawet – choć obecnie to już mało prawdopodobne – ewentualne nawroty pandemii Covid-19 w przyszłości to czynniki, które wpływają na stabilność w przedsiębiorstwach produkcyjnych. W tak niepewnym środowisku zatrudnieni są narażeni na duży stres, wobec czego często przechodzą do innych, bardziej stabilnych branż. 

Rozwiązanie:

Nie masz wpływu na cenę energii i inne czynniki związane z sytuacją na rynku. Możesz jednak podejść do tego problemu, dzieląc go na dwa obszary: stres pracowników oraz zasoby firmowe. Rozwiązaniem tego drugiego jest wdrożenie odpowiedniego oprogramowania, które pomoże w planowaniu zapasów i produkcji, a także zautomatyzuje powtarzalne czynności, tak, aby praca, którą wcześniej wykonywało kilka osób, mogła zostać wykonana przez jedną. Do takich rozwiązań należy m.in. system ERP lub WMS. Warto zwrócić uwagę na to, aby oprogramowanie było dopasowane do potrzeb przedsiębiorstwa. W ten sposób możesz osiągać lepsze wyniki, nawet pomimo mniejszej kadry. System pomaga też odciążyć Twoich pracowników, ponieważ wszystkie dotychczasowe procesy są jasne i mniej skomplikowane, a wdrożenie nowych osób do pracy trwa o wiele krócej. To wpływa na obniżenie poziomu stresu pracujących w Twojej firmie.

Inflacja uderza we wszystkich. Nic więc dziwnego, że raport randstad employer brand research 2022 stanowi, że dla 79% pracowników w firmach z całego świata, to właśnie wynagrodzenie decyduje o pozostaniu w miejscu pracy. Dlatego jeśli kandydat uzna, że wysokość płacy mu nie odpowiada, nie podejmie się pracy w Twoim przedsiębiorstwie.  

Rozwiązanie: 

Zastanów się, co jeszcze możesz zaoferować pracownikom. Jeżeli nie masz budżetu na podwyżki płac, być może dobrym rozwiązaniem będą benefity pozapłacowe, np. zniżka na posiłki w miejscu pracy, pakiet sportowy, bony podarunkowe lub platforma e-learningowa.

Kolejną z przyczyn, na które warto zwrócić uwagę, jest niska różnorodność w miejscu pracy. Deloitte przeprowadziło badania, w których firma przyjrzała się tzw. gender gap w branży produkcji, czyli różnicy w traktowaniu i możliwościach, jakie mają ludzie, na podstawie ich płci. Okazuje się, że kobiety stanowią jedynie 30% zatrudnionych w tym sektorze. Gdyby organizacje tworzyły więcej miejsc pracy, które dostosowane byłyby zarówno do kobiet, jak i mężczyzn, miałyby szansę na zmniejszenie problemu niedoboru pracowników. Podobną kwestią jest udział starszych osób w zespołach w stosunku do młodszych. Tutaj jednak pojawia się dodatkowy problem – pracownicy z dłuższym stażem, odchodząc, zabierają cenną wiedzę ze sobą. Trudno jest później wyszkolić nowo zatrudnione osoby bez takiego wsparcia. 

Rozwiązanie: 

Ciekawym przykładem radzenia sobie z problemem może być firma Corbetts The Galvanizers. Aby trafić do grupy, która wcześniej nie była brana pod uwagę, czyli samotne matki z dziećmi oraz studenci, przedsiębiorstwo zajmujące się galwanizacją zaoferowało elastyczny grafik i transport do pracy. Dzięki temu organizacja zyskała możliwość zatrudnienia dodatkowych pracowników. Zastanów się, w jaki sposób możesz dostosować miejsca pracy tak, aby móc rekrutować również osoby, których wcześniej Twoja firma nie brała pod uwagę. 

Z kolei w przypadku problemu z odchodzeniem pracowników z dłuższym stażem, warto uruchomić programy mentorskie. W ten sposób będą mogli przekazywać wiedzę pozostałym osobom, które mają mniej doświadczenia. Ponadto odpowiednie oprogramowanie, np. system ERP lub WMS, powinny być tak skonfigurowane, aby wdrożenie nowych pracowników trwało znacznie krócej. Jeden z Klientów Sente, dystrybutor opakowań spożywczych, po wdrożeniu powyższych rozwiązań zdołał skrócić proces wdrożenia z 3 miesięcy do 3 godzin. 

Aby poradzić sobie z niedoborem pracowników, firmy z branży produkcyjnej mogą przyjąć różne strategie. Jedną z nich jest skupienie się na skuteczniejszej rekrutacji i selekcji, przykładając wagę do zdolności i potencjału kandydatów. Jednak może to przedłużyć czas potrzebny na znalezienie pracownika. Dlatego dobrym kierunkiem może być także automatyzacja procesów produkcji przy wykorzystaniu narzędzi IT. Na przykład system ERP pomoże w zwiększeniu efektywności i zmniejszeniu zależności produkcji od zadań wykonywanych manualnie. Przede wszystkim jednak należy znaleźć przyczynę braków kadrowych w Twojej firmie i wprowadzić zmiany, które je zredukują lub wyeliminują. Pamiętaj, że nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, więc warto wypróbować kilka z nich i dostosowywać je do specyfiki Twojej firmy.