Planowanie sieci dystrybucji

Czym jest sieć dystrybucji? Obejmuje ona zbiór podmiotów – przedsiębiorstw, które wspólnie realizują proces dostawy zamówienia do końcowych odbiorców. Planowanie sieci dystrybucji to bardzo czasochłonny proces, w którym musisz znaleźć właściwe proporcje między czasem potrzebnym na magazynowanie a tym, którego potrzebujesz na transport. Ma na celu zapewnienie, aby wszystko spójnie działało na każdym etapie, a towar dotarł do końcowego odbiorcy szybko i bezproblemowo. Wszelkie zmiany w strukturze sieci mają znaczenie strategiczne. Przy wybranej strategii przedsiębiorstwo pozostaje na lata, i ma ona wpływ na pozostałe aspekty organizacji, np. marketing. Bez dobrego rozplanowania, lub jeśli popełnisz w jego trakcie błędy, narazisz swoją firmę np. na problemy finansowe wynikające z mniejszej kontroli nad dystrybucją i na słabo funkcjonujący łańcuch dostaw. Na szczęście istnieją także odpowiednie narzędzia IT, które wspierają w procesie planowania i zwiększają efektywność procesów. 

Planowanie sieci dystrybucji może zająć wiele miesięcy, a nawet lat, i musi opierać się o zapotrzebowanie ostatecznych odbiorców. Dostawa dopasowana do potrzeb klientów decyduje o tym, czy łańcuch dostaw jest efektywny. Osoby biorące udział w projektowaniu, powinny zrobić to dokładnie i zwracać uwagę na nawet najdrobniejsze szczegóły. W przeciwnym razie popełnione błędy mogą doprowadzić firmę do poważnych strat. Odbudowanie jej kondycji do poprzedniego stanu będzie wymagało ponownego zaplanowania sieci i wdrożenia jej na nowo. Jak powinien wyglądać taki proces? Przede wszystkim powinien obejmować poniższe elementy. 

W pierwszym kroku należy skupić się na pozyskaniu i uporządkowaniu danych o tym, w jaki sposób sieć dystrybucji działa w tej chwili w firmie. Warto również zgromadzić informacje z okresów historycznych firmy. Pomocna będzie także szczegółowa analiza, której można dokonać przy wykorzystaniu narzędzi Business Intelligence, np. Tableau. Pomogą one w rzetelnej ocenie sytuacji i wyciągnięciu właściwych wniosków.

Na podstawie pierwszego etapu procesu należy zastanowić się nad oczekiwaniami względem sieci oraz jej obsługi. Trzeba wziąć pod uwagę nie tylko punkt widzenia organizacji, ale także klienta, sklepu, czy centrum dystrybucji. 

Gdy ustalisz już wymagania dla sieci dystrybucji, możesz przejść do ustalania strategii dla realizacji zamówień. Musi ona spełniać wymagania poszczególnych odbiorców (np. klienta, sklepu), ale jednocześnie być opłacalna dla firmy. Dobrą praktyką jest wzięcie pod uwagę przyszłe możliwe kierunki rozwoju sieci dystrybucji.

Ostatnim krokiem jest optymalizacja strategii. Pozwala na ustalenie struktury sieci dystrybucji, co przekłada się na ogólną koncepcję działania firmy, np. na decyzje marketingowe. Dodatkowo wyznacza ona ścieżkę rozwoju sieci dystrybucyjnej. Wpływ na optymalizację ma wiele czynników, takich jak liczba czy rodzaj centrów logistycznych. 

Istnieją różne sposoby projektowania sieci dystrybucji. Jedną z najpopularniejszych i najbardziej precyzyjnych jest metoda optymalizacyjna. To budowa modelu matematycznego dla skonkretyzowanego problemu planowania sieci dystrybucji, a następnie rozwiązanie go przy pomocy narzędzi optymalizacyjnych. Można stosować ją do wyznaczania liczby i lokalizacji punktów sieci dystrybucji, a także do planowania tras przewozowych. Pomaga zminimalizować koszty magazynowania oraz czas i koszty transportu.

Do budowy sieci dystrybucji można wykorzystać DRP lub DRP II. DRP, czyli planowanie potrzeb dystrybucyjnych, to podstawowa metoda planowania. Służy do opracowania potrzeb na każdym poziomie sieci dystrybucji, a także planowania w niej transportu. Opiera się o prognozy sprzedaży w danych jednostkach organizacyjnych, takich jak sklep lub centrum dystrybucyjne. Z kolei DRP II to rozwinięcie, umożliwiające dodatkowo uwzględnienie zasobów, które są potrzebne do dystrybucji – takich jak środki transportu, czy siła robocza. Narzędzia IT, na przykład system ERP, umożliwiają skorzystanie z DRP i DRP II. Oprogramowanie to wspiera powyższe modele m.in. dlatego, że przechowuje wszystkie informacje, których potrzebuje do określenia, kiedy zamówić dobra u dostawcy, by dostarczono je przed wyczerpaniem zapasów pozostałych na stanie magazynowym. 

Warto stosować DRP i DRP II przy wsparciu ERP, ponieważ w ten sposób można sobie ułatwić precyzyjne planowanie zasobów dystrybucji. Metody te pozwalają na lepszą obsługę klienta i obniżenie kosztów transportu. Minimalizują zagrożenie wyczerpaniem zapasów przed dostawą, a dodatkowo mogą posiadać moduł związany z działaniami marketingowymi, mającymi zaangażować odbiorcę. Automatyzacja większości procesów przyczynia się także do wyeliminowania błędów, co przekłada się na wiele oszczędności.

Planowanie sieci dystrybucji to bardzo trudne zadanie, wymagające poświęcenia czasu i zasobów. Wypracowanie optymalnego rozwiązania potrafi zająć miesiące i nie zawsze przynosi tak dobre efekty, jakich możesz się spodziewać. Jeśli jednak upewnisz się, że wszyscy pracownicy biorący udział w projekcie są w pełni zaangażowani i dopilnujesz, aby nie popełnić zbyt wielu błędów, firma będzie mogła cieszyć się dobrze zbudowaną strategią przez kolejne lata.